A. Mak aan de Visstraat

Monumentaal pand aan de Visstraat

A. Mak pand aan de VisstraatZoals hier beschreven werd het veilinghuis definitief gevestigd in 1839 aan de Visstraat. Deze locatie werd gekozen omdat het drie panden betrof waar het middelste een open voorerf had met een inspringende gevel. Bij openbare verkopingen was het in die tijd verplicht dat zij in de buitenlucht plaatsvonden. Deze locatie kon gemakkelijk met een zeil afgedekt worden naar de openbare weg en was gedurende de veiling direct toegankelijk. In 1882 werd besloten om in afwijking op de middeleeuwse traditie te kiezen voor een comfortabelere oplossing. Voor de drie panden werd een lijstgevel geplaatst met grote openslaande deuren die men openhield tijdens de verkoping. De binnenmuren werden vervangen door een open ruimte gedragen door een staalconstructie. Gevel Visstraat 25Toen de broers Anton en S.J. de zaak overnamen werd er al snel besloten dat zij een soort “gesammtkunstwerk” wilden neerzetten. Het gebouw moest als veilinghuis en gebouw voor kunsten in het algemeen van buiten aan de gevel herkenbaar zijn. Een zuster was gehuwd met H.Reus architect en leerling van K.P.C. de Bazel. In overleg met hem werd een gevel ontworpen volgens de regels der theosofie.

situatie1910
Fragment uit de verbouwingsaanvraag 1910
bouwaanvraag1910
Verbouwingsaanvraag 1910

De elementen van het Hemelse van de kunst en het aardse van de handel komen hier het meest toe tot uiting. In de ronde ramen vinden we de over elkaar geplaatste driehoeken die dit verbeelden. Ook de ronde ramen en de afwijkende raamindelingen beantwoorden aan de idealen van theosofie. De familie Mak was een dermate bewonderaar van deze stroming dat zij in de twintiger jaren Krisnamurty te logeren hebben gehad bij zijn bezoek aan Nederland.

 

Een brief van H.W. Mesdag naar aanleiding van een expositie met schilderijen bij Mak.
Een brief van H.W. Mesdag naar aanleiding van een expositie met schilderijen bij Mak.

De binnenzijde van het gebouw was bedoeld als veilingzaal maar daarnaast ook als expositieruimte voor kunst en kunstnijverheid. Een neef van de familie was de poppenspeler van Tusschenbroek die er ook diverse voorstellingen en tentoonstellingen hield. De echtgenote van Anton was de lokaal bekende operazangeres Doremans die uitvoeringen gaf in het pand. Geheel in navolging van de Arts en Crafts movement wilden Anton en S.J. een kunstcentrum. Naast het houden van veilingen verkochten zij: Handgemaakt kunstaardewerk, Jugendstil meubelen, textiel, Franse kunstnijverheid van de firma Laignel en zelfontworpen fietsen die werden geassembleerd door de firma Stokvis. Daarnaast hadden zij de alleen vertegenwoordiging van de firma Rozenburg.

De Mak fiets.
De Mak fiets.

De binnenzijde van het pand was in diverse kleurschema’ s opgedeeld en elke ruimte had zijn eigen kleur. Alleen de kleur lila voorgesteld door van Tusschenbroek heeft geen doorgang gevonden. Het Pompejaans rood van de lambrisering was uitgangspunt.
De geschiedenis van het bedrijf in eenheid met het pand hebben ertoe geleid dat Monumentenzorg Mak heeft aangemerkt als modern rijksmonument.

Via deze link komt u bij de omschrijving van Dordt Monumenteel.